آنتی بیوتیک ها برای درمان یا پیشگیری از برخی از انواع عفونت های باکتریایی استفاده می شوند. آنها باکتری ها را از بین می برند یا از تکثیر و گسترش آنها جلوگیری می کنند.
آن ها در برابر عفونت های ویروسی موثر نیستند. این شامل سرماخوردگی ، آنفولانزا ، بیشتر سرفه ها و گلودرد می شود.
این دسته از دارو ها به طور معمول برای عفونت های باکتریایی خفیف تجویز نمی شوند. این به این دلیل است که سیستم ایمنی معمولاً می تواند به تنهایی این موارد را پاک کند.
چه زمانی از آنتی بیوتیک استفاده می شود؟
آنتی بیوتیک ها ممکن است برای درمان عفونت های باکتریایی استفاده شوند که:
- بعید است بدون دارو عفونت از بین برود
- می تواند دیگران را آلوده کند مگر اینکه درمان شود
- پاکسازی بدون درمان ممکن است خیلی طول بکشد
- خطر عوارض جدی تری را به همراه دارد
موارد مصرف آنتی بیوتیک ها
1- آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت
گاهی اوقات آنتی بیوتیک ها به عنوان یک اقدام احتیاطی برای جلوگیری از عفونت تجویز می شود. این به عنوان پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی شناخته می شود.
2- عمل جراحی
پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی معمولاً در صورت انجام عمل جراحی در ناحیه خاصی توصیه می شود. این به این دلیل است که ممکن است خطر عفونت بیشتر باشد.
تیم جراحی شما می تواند به شما بگوید که آیا به پروفیلاکسی آنتی بیوتیکی نیاز دارید یا خیر.
3- افرادی که در برابر عفونت آسیب پذیر هستند
آنتی‌بیوتیک ها ممکن است برای افرادی که در برابر عفونت آسیب پذیر تر هستند توصیه شود. این شامل:
- افراد بالای 75 سال
- نوزادان کمتر از 72 ساعت با عفونت باکتریایی تایید شده
- نوزادانی که در معرض خطر بالای ابتلا به عفونت باکتریایی هستند
- افراد مبتلا به نارسایی قلبی
- افرادی که برای کنترل دیابت خود مجبور به مصرف انسولین هستند
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
4- برای درمان محل نیش یا زخم
پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی ممکن است برای زخمی که احتمال عفونی شدن بالایی دارد توصیه شود. به عنوان مثال، این می تواند نیش حیوان یا انسان یا زخمی باشد که با خاک یا مدفوع تماس پیدا کرده است.
5- شرایط پزشکی خاص
چندین شرایط پزشکی وجود دارد که افراد را به ویژه در برابر عفونت آسیب پذیر می کند. این امر پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی را ضروری می کند.
طحال نقش مهمی در فیلتر کردن باکتری های مضر خون دارد. اگر طحال شما به درستی کار نمی کند، این بدان معناست که آنتی‌بیوتیک ها می توانند از عفونت جلوگیری کنند.
افرادی که در برابر عفونت آسیب پذیرتر هستند عبارتند از:
- که طحال خود را برداشته اند
- داشتن شیمی درمانی برای سرطان
- با اختلال خونی کم خونی داسی شکل
6- عفونت مکرر
پروفیلاکسی آنتی‌بیوتیکی نیز ممکن است برای عفونت های مکرر توصیه شود، مانند:
- سلولیت
- یک عفونت دستگاه ادراری
- تب خال ناحیه تناسلی
- تب روماتیسمی
انواع آنتی بیوتیک ها
انواع مختلفی از آنتی بیوتیک ها وجود دارد. اکثر آنها را می توان در 6 گروه مختلف قرار داد.
پنی سیلین ها
اینها به طور گسترده برای درمان انواع عفونت ها از جمله:
- عفونت های پوستی
- عفونت های قفسه سینه
- عفونت های دستگاه ادراری
سفالوسپورین ها
این ها می توانند برای درمان طیف وسیعی از عفونت ها استفاده شوند. برخی نیز برای درمان عفونت های جدی تر موثر هستند، مانند:
- سپتی سمی
- مننژیت
آمینوگلیکوزیدها
اینها معمولاً در بیمارستان برای درمان بیماری های بسیار جدی مانند سپتی سمی استفاده می شوند. این به این دلیل است که آنها می توانند عوارض جانبی جدی مانند کاهش شنوایی و آسیب کلیه ایجاد کنند.
آمینوگلیکوزیدها معمولاً به صورت تزریقی تجویز می شوند. آنها همچنین ممکن است به صورت قطره برای برخی از عفونت های گوش یا چشم تجویز شوند.
تتراسایکلین ها
این ها می توانند برای درمان طیف وسیعی از عفونت ها استفاده شوند. آنها معمولا برای درمان آکنه متوسط تا شدید و روزاسه استفاده می شوند
ماکرولیدها
این می تواند به ویژه برای درمان عفونت های ریه و قفسه سینه مفید باشد.
ماکرولیدها به عنوان جایگزینی برای افراد مبتلا به آلرژی به پنی سیلین استفاده می شود. آنها همچنین می توانند برای درمان گونه های باکتریایی مقاوم به پنی سیلین استفاده شوند
فلوروکینولون ها
این ها آنتی‌بیوتیک های طیف وسیعی هستند که می توانند برای درمان طیف وسیعی از عفونت ها استفاده شوند.
مصرف آنتی بیوتیک
پزشک عمومی یا داروساز به شما می گوید که چگونه آنتی بیوتیک خود را مصرف کنید. روی آن برچسب دوزی که باید مصرف کنید و سایر اطلاعات مربوطه ارائه می شود. شما باید دستورالعمل های روی برچسب را دنبال کنید و بروشور اطلاعات بیمار را که همراه داروی شما ارائه می شود نیز بخوانید. اگر در مورد مصرف آنتی بیوتیک سوالی دارید، از داروساز خود بخواهید تا راهنمایی کند.
آنتی بیوتیک ها را می توان به روش های مختلفی تجویز کرد، از جمله:
- خوراکی – قرص ها، کپسول ها یا مایعاتی که اکثر عفونت های خفیف تا متوسط را درمان می کنند
- موضعی – کرم ها، لوسیون ها، اسپری ها یا قطره هایی که عفونت های پوستی را درمان می کنند
- تزریق – مستقیماً در خون یا عضله برای عفونت های جدی تر تزریق می شود
ضروری است که مصرف آنتی‌بیوتیک خود را تمام کنید، حتی اگر احساس بهتری داشته باشید. فقط اگر متخصص مراقبت های بهداشتی به شما بگوید، باید متفاوت عمل کنید.
اگر مصرف آنتی بیوتیک خود را زود قطع کنید، باکتری ها می توانند به آن مقاوم شوند.
از دست دادن یک دوز آنتی بیوتیک
اگر مصرف یک دوز آنتی‌بیوتیک را فراموش کردید، به محض یادآوری آن دوز را مصرف کنید. سپس باید دوره آنتی بیوتیک خود را طبق معمول ادامه دهید.
اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و برنامه دوز منظم خود را ادامه دهید. برای جبران نوبت فراموش شده دوز دوز مصرف نکنید.
اگر 2 دوز را نزدیکتر از مقدار توصیه شده به هم مصرف کنید، خطر عوارض جانبی افزایش می یابد.
مصرف تصادفی دوز اضافی
اگر به طور تصادفی یک دوز اضافی از آنتی بیوتیک خود را مصرف کنید، بعید است که آسیب جدی ایجاد کند. با این حال، احتمال بروز عوارض جانبی مانند:
- درد در معده شما
- اسهال
- احساس یا بیمار بودن
توصیه غیر فوری:با داروساز یا پزشک عمومی خود صحبت کنید اگر:
- به طور تصادفی بیش از یک دوز اضافی از آنتی بیوتیک خود را مصرف کنید
- پس از مصرف دوز اضافی، عوارض جانبی شدیدی را تجربه کنید
اگر پزشک عمومی یا داروخانه شما بسته است، با اورژانس تماس بگیرید.
مقاومت آنتی بیوتیکی در زمان درمان
آنتی بیوتیک ها دیگر به طور معمول برای درمان عفونت استفاده نمی شوند زیرا:
- بسیاری از عفونت ها توسط ویروس ها ایجاد می شوند، بنابراین آنتی‌بیوتیک ها موثر نیستند
- آن ها اغلب بعید است که روند بهبود را تسریع کنند
- آنتی‌بیوتیک ها می توانند عوارض جانبی ایجاد کنند
استفاده بیش از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها در سال های اخیر نیز به این معناست که اثربخشی آن ها کاهش یافته است و بدن انسان نسبت به این دارو مقاومت نشان می دهد. این امر منجر به ظهور “سوپر باگ” شده است. اینها گونه هایی از باکتری ها هستند که در برابر بسیاری از آنتی‌بیوتیک های مختلف مقاومت ایجاد کرده اند. سوپرباگ ها عبارتند از:
- استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین (MRSA)
- کلستریدیوم دیفیسیل (C. diff)
- باکتری هایی که باعث سل مقاوم به چند دارو می شوند (MDR-TB)
- انتروباکتریاسه مولد کارباپنماز (CPE)
درمان این نوع عفونت ها می تواند جدی و چالش برانگیز باشد.
نگرانی این است که گونه‌های جدیدی از باکتری‌ها ایجاد شوند که آنتی‌بیوتیک ها قادر به درمان آنها نباشند.
عوارض جانبی و تداخلات آنتی بیوتیک ها
شایع ترین عوارض جانبی آنتی‌بیوتیک ها بر سیستم گوارشی تأثیر می گذارد. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفراغ
- حالت تهوع (احساس بیماری)
- اسهال
- نفخ
- سوء هاضمه
- درد شکم
- از دست دادن اشتها
این عوارض جانبی معمولاً خفیف هستند و پس از اتمام دوره درمان باید از بین بروند.
اگر عوارض جانبی دیگری را تجربه کردید، برای مشاوره با پزشک عمومی یا پزشک مسئول مراقبت خود تماس بگیرید.
واکنش های آلرژیک آنتی بیوتیکی
برخی افراد نسبت به آنتی بیوتیک ها، به ویژه پنی سیلین و سفالوسپورین ها واکنش آلرژیک دارند . در بیشتر موارد، واکنش آلرژیک خفیف تا متوسط است و می تواند باعث شود:
- بثورات پوستی برجسته و خارش دار (کهیر یا تورم پوستی )
- سرفه کردن
- خس خس سینه
- سفتی گلو، که می تواند باعث مشکلات تنفسی شود
واکنش های آلرژیک خفیف تا متوسط را معمولاً می توان با مصرف آنتی هیستامین ها درمان کرد.
در موارد نادر، آنتی بیوتیک می تواند باعث آنافیلاکسی شود. این یک واکنش آلرژیک شدید و بالقوه تهدید کننده زندگی است. آنافیلاکسی یک اورژانس پزشکی است و باید درمان فوری انجام شود.
توصیه غیر فوری :با پزشک عمومی خود صحبت کنید اگر:
- شما نگران علائم خود هستید
- علائم شما به درمان پاسخ نمی دهد
اگر پزشک عمومی شما بسته است، با اورژانس تماس بگیرید.
توصیه فوری:با شماره 115 تماس بگیرید یا به بیمارستان بروید اگر:
شما یا شخص دیگری آنتی بیوتیک مصرف کرده اید و موارد زیر را دارید:
- ضربان قلب سریع
- مشکل در تنفس ناشی از تورم و سفت شدن گردن
- یک احساس شدید ناگهانی دلهره و ترس
- افت شدید و ناگهانی فشار خون باعث می شود
- سبکی سر و سردرگمی
- هوشیاری از دست رفته
فعل و انفعالات این دارو با سایر مواد
برخی از آنتی بیوتیک ها می توانند با سایر مواد و داروها تداخل داشته باشند.
الکل
هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها، به خصوص مترونیدازول یا تینیدازول، نباید الکل مصرف کنید.
تا 48 ساعت پس از قطع آنتی بیوتیک نباید الکل مصرف کنید.
این ترکیب می تواند عوارض جانبی بسیار ناخوشایندی ایجاد کند، مانند:
- احساس و بیمار بودن
- دل درد
- گرگرفتگی
- سردرد
داروهای ضد بارداری خوراکی ترکیبی
برخی از آنتی بیوتیک ها می توانند اثربخشی قرص های ضد بارداری خوراکی ترکیبی را کاهش دهند. این شامل آنتی بیوتیک های ریفامپیسین و ریفابوتین است.
اگر این آنتی بیوتیک ها برای شما تجویز شده است، ممکن است لازم باشد از پیشگیری از بارداری اضافی مانند کاندوم استفاده کنید. برای مشاوره با پزشک عمومی، پرستار یا داروساز خود صحبت کنید.
تداخل دارویی
آنتی بیوتیک ها گاهی اوقات می توانند با داروها یا مواد دیگر تداخل داشته باشند. این بدان معنی است که می تواند تأثیری متفاوت از آنچه انتظار داشتید برای شما رخ دهد و داشته باشد.
اگر می خواهید بررسی کنید که داروهای شما برای مصرف همزمان با آنتی بیوتیک ها بی خطر هستند، از پزشک عمومی یا داروساز خود بپرسید.
